Mijjen barkoelaavenjassh

Reereme jolle krïepesjh utnieh dan barkose mij stråline berkieh. Mijjieh aaj raerestibie guktie strålij vuestie vaarjelidh. Krïepesjimmieh jïh raerieh dotkememaadtojne leah. Mijjieh dovne dotkemem maeksebe.

Ibie mijjieh barre krïepesjh biejieh- mijjieh dovne goerehtallebe jis dej mietie berkieh. Jis vuejnebe barkosne mij akth ööjtede dellie nuepiem utnebe maam akth darjodh- jïh mijjieh maehtebe nænnoestidh barkojne dallegh orrijidh.

Gie dïedtem utnieh?

Dïedte strålejearsoen bïjre aajne dej luvnie gieh stråline berkieh. Strålejearsoereereme barkoem åtna vaaksjodh dejtie gieh dïedtem utnieh dah jearsoes-laakan barkojne berkieh.

Reereme gellieh hammoeh jïh njolkedassh åtna.

Goh stuvreme reereme: njolkedassh buektehtibie dej barkojde gieh gijhkehtsinie/stråline berkieh..

Goh vaaksjome reereme: vaaksjobe dah barkoeh gieh stråline berkieh dah njolkedassh dåeredh jïh dïedtem strålejearsosen bijre vaeltieh. Mijjieh goerehtallebe.vuesehte gaavhtan kärnkraftvïerhkh, skiemtjegåetieh,industrijh jïh universiteth  dah stråledïedtem mietie berkieh. Mijjieh aaj tjïeltij viehkie solaride vuartasjidh dah sjïehteles leah.

Goh luhpiepryövoe reereme: ohtsedimmieh vuartasjibie gosse orre barkoeh buektiehtidh jallh jeatjadehtedh strålij bijre. Mijjieh pryövebe jïh nænnoestibie luhpij bïjre jïh reerenassem rååresjehtebe guktie nænnoestidh. Vuesiehtimmie barkoeh gieh luhpiem tjoeveren utnedh leah kärnkreaftevïerhkh, dah gieh faamohke laserdïrregh jïh röntgendïrregh nuhtjieh  jïh guktie radio-aktive aath voelkehtidh.

Goh reereme sjïere maahtojne: maahtoem sïebredahkesne bæjjoehtibie mijjen barkoedajvesne. Dam darjobe gosse dotkemem maeksebe jïh dotkeme vaestiedimmieh giehtjedidh. Mijjieh aaj sïebredahkem rååresjehtebe jïh jiehtebe guktie eatneme gijhkehtsen vuestie vaarjelidh goh radoneste  jïh biejjiejste.

Goh reereme reejries årrodh dallegh barkedh: ektiebarkebe gijhkehtsevaarjelinie dallegh barkedh. Mijjieh barkebe abpe dygnem jïh sneehpes maehtedh ovlahkojne barkedh jis gijhkehts sjidteme Sveerjesne jallh ålkoelaantesne.

Goh internaasovne öövtiedimmiereereme: prosjekth buektiedibie mejtie jearsoes leah gijhkehtsen vuestie  ålkoelaantine

Goh  byjreske-ulmiedïedtije reereme: dïedtem utnebe gyhtjelassij bïjre byjreskekvaltiteesne Jearsoes gijhkehtsebyjreske/Säker strålmiljö. Barkoe lea daltesem radio-aktive aamhtesinie, unniedidh, låhkoem njaltjacanserinie jïh vuartasidh mij vaarege elektronijemagnetiske dajvine – vuesiehtimmie ele-faamojne  jïh mobijleteelelfovnine – jïh aaj daerpies barkoem buektiehtidh jis vaarege.

Goh rijhkevuepsiesijjie: daltesem nænnoestibie dïrreginie mejtie håksosne, dotkeninie jïh industijesne nuhtjieh.